Regionalna razvojna agencija Južni Banat Pančevo nosilac je projekta „Prekogranična mreža za edukaciju i istraživanje prirodnih resursa“ u Srbiji, koji je predstavljen na konferenciji za medije 17. decembra u Pančevu.
Projekat se sprovodi kroz Interreg-IPA Program prekogranične saradnje Rumunija-Srbija. Ukupna vrednost projekta je 1.124.337,90 EUR. Regionalna razvojna agencija Južni Banat doo Pančevo ima na raspolaganju budžet od 578.943,75 EUR, od čega 85% sufinansira kroz IPA II Program pretpristupne pomoći, a 15% iz sopstvenih sredstava. Deo tih sredstava je obezbeđen kroz finansijsku podršku Pokrajinskog sekretarijata za finansije Autonomne pokrajine Vojvodina.
Tema projekta je uticaj poljoprivrede i antropogenih aktivnosti na prirodne resurse, prevashodno na vodotokove i zemljište u regionu Južnog Banata i Temišvara.
Projekat se bavi zajedničkim izazovima u zaštiti i održivoj upotrebi najbitnijih prirodnih resursa, poljoprivrednog zemljišta i vode, u pograničnom regionu okruga Južni Banat i okruga Tamiš. U ove dve regije se zagađenje ne prati sistematski. Nedostatak podataka izaziva nedostatak akcija direktnih korisnika, u pogledu zaštite i održivog korišćenja prirodnih resursa.
Opšti cilj projekta je uspostavljanje prekograničnih monitoring sistema i mreža za obrazovanje. Kroz monitoring sisteme će se analizirati zemljište i voda na prisustvo zagađujućih supstanci koje potiču iz intenzivne poljoprivrede. Ti podaci će biti prosleđeni korisnicima, vlastima i stanovništvu u pograničnom području, uz promovisanje održivog korišćenja resursa iz životne sredine. U okviru projekta planirana je nabavka vredne opreme u vidu instrumenata LC-MS/MS, kao i prateća laboratorijska oprema i sve neophodne hemikalije za pripremu i analizu uzoraka.
Glavni učinak projekta su uspostavljeni monitoring sistemi koji će se koristiti za prikupljanje podataka o zagađenju (teški metali, pesticidi, herbicidi i insekticidi) u životnoj sredini; uputstvo za održivu upotrebu prirodnih resursa, napravljeno na osnovu podataka prikupljenih monitoring sistemima; radionice o dobijenim podacima i savetovanje korisnika prirodnih resursa, kao i upravljača zaduženih za ove resurse; seminari na kojima će se informisati lokalno stanovništvo i druge ciljne grupe o dobijenim podacima i kako koristiti uputstvo za održivu upotrebu prirodnih resursa.
Lokalno stanovništvo pograničnog regiona imaće koristi od ove zajedničke prekogranične akcije, jer ćemo dobiti podatke o stanju poljoprivrednog zemljišta i vodnih resursa, a samim tim i hrane proizvedene u regionu. To će imati pozitivan uticaj na kvalitet hrane koja se proizvodi i konzumira u ovom regionu.
Ovo ćemo ostvariti uspostavljanjem monitoring sistema kojim ćemo prikupljati podatke o stanju prirodnih resursa. Ovi podaci će se koristiti za izradu uputstva za održivo korišćenje prirodnih resursa. Uputstvo će biti predstavljeno na radionicama i seminarima sa različitim ciljnim grupama i pozitivno će uticati na direktne korisnike (poljoprivrednike, agronome, ribolovce), vlasti na različitim nivoima (lokalni, regionalni i nacionalni).
Tokom implementacije projekta će se uspostaviti nova prekogranična saradnja koja će služiti za praćenje zagađenja, za širenje rezultata monitoringa i za promociju zaštite životne sredine. Praćenje zagađenja biće novi pristup koji se nije koristio u ovim regionima. Aktivnosti na projektu doprineće svesti stanovnika u dve regije o zagađenju, zaštiti i održivoj upotrebi resursa iz životne sredine.
IPA projekat „Prekogranična mreža za edukaciju i istraživanje prirodnih resursa“ – „Cross-border network for education and research of natural resources“ sprovode Banatski univerzitet poljoprivrednih nauka i veterinarske medicine „Kralj Mihaj I Rumunski“ i Regionalna razvojna agencija Južni Banat doo Pančevo u okviru Programa prekogranične saradnje Srbija – Rumunija (Interreg – IPA CBC Romania-Serbia Programme).
