Projekat „Život u Banatskoj vojnoj granici 1764-1872 na teritoriji Južnog Banata“ će trajati sedam godina, a 14. decembra je predstavljen u Gradskoj upravi Pančevo.
U pitanju je naučno-istraživački projekat, a ove, 2018. godine, na početku projekta istraživalo se o isušivanju močvarnih terena, pošumljavanju Deliblatske peščare i stvaranju uslova za život u Banatskoj vojnoj granici.
Kako je direktorka Zavoda za zaštitu spomenika kulture Pančevo Jasmina Vujović rekla, zamišljeno je da projekat ima sedam faza da bi na kraju kao rezultat postojala baza podataka i registar objekata iz perioda banatskih vojnih granica na teritoriji Južnog Banata.
Rezultati istraživanja će biti dostupni naučnoj, stručnoj i široj javnosti da se razvije svest o naseljavanju ovog područja i njenom uticaju na formiranje kulturnog identiteta stanovnika Južnog Banata, rekla je Vujović.
Slobodanka Perović istakla je da je ovo veoma obiman projekat, sedam godina je veoma dug period, a u okviru njega identifikovana su tri značajna jubileja kojima će se ukazati posebna pažnja.
Razlog da Deliblatska peščara bude prva u fokusu istraživanja je i obeležavanje 200 godina od početka njenog pošumljavanja. Ono je bilo neophodno jer je nakon nekoliko upada Turaka i to malo rastinja bilo zapaljeno. Ostalo je uništeno usled nekontrolisane ispaše stoke, rekla je Perović.
Grozdana Milenkov rekla je da stručnjaci koji rade na projektu žele da prikažu materijalno i duhovno na prostoru Banatske vojne granice i da istraže kakav je bio porodični život graničara, kakav je bio život graničarskih žena.
U holu gradske uprave u Pančevu postavljena je i izložba „Pesak, vetar, čovek“ koja govori o pošumljavanju Peščare, naseljima i velikim vinogradima iz kojih se vinom snabdevalo celo carstvo.
Izložbu je otvorio Nemanja Rotar, član Gradskog veća za kulturu.
Posetioci mogu da je pogledaju do kraja godine.
Sledeće godine istraživaće se postojeća i nestala naselja na ovom području i a po završetku sedmogodišnjeg projekta biće izdata monografija koja će objediniti rezultate ovih istraživanja.
Banatska vojna granica osnovana u vreme Marije Terezije u periodu od 1764. do 1872. godine, imala je ulogu da štiti Habsburšku monarhiju od Turaka. Nastanjena je bila uglavnom Srbima, Mađarima, Nemcima, Rumunima, a bilo je i Španaca, Italijana, Francuza. Pored obaveze da čuvaju granicu dobijali su zemlju koji su obrađivali, a viškove prinosa davali su carstvu.
Ovaj obimni projekat Zavoda za zaštitu spomenika kulture finansira Pokrajinski sekretarijat za kulturu.
